تحقیق پایان نامه بررسی رابطه نوسانات اجزای سود جامع با ریسک بازار

 ارتباط ریسک شرکت و نوسانات سود جامع

قسمتی از متن پایان نامه :

2-6-3- تعدیلات تسعیر ارز
در سال­های اخیر بسیاری از واحدهای تولیدی و بازرگانی جهت توسعه و گسترش فعالیت و کسب سود بیشتر، کالای تولیدی خود را به کشورهای خارجی صادر می­نمایند و یا دامنه فعالیت بعضی از شرکت­ها وارد کردن کالا از کشورهای خارجی برای تحصیل سود می­باشد. پس، یک واحد تجاری ممکن می باشد معاملاتی به ارز انجام دهد یا دارای عملیات خارجی باشد. علاوه­براین، یک واحد تجاری ممکن می باشد صورت­های مالی خود را به ارز ارائه کند. درنتیجه لازم می باشد تا از طرف مجامع حرفه­ای حسابداری استانداردی تدوین گردد که چگونگی انعکاس معاملات ارزی و عملیات خارجی در صورت­های یک واحد تجاری و همچنین نحوه­ی تسعیر صورت­های مالی به واحد پول گزارشگری را تجویز کند. لذا، استاندارد حسابداری بین­المللی شماره 21 و استاندارد حسابداری شماره 16 ایران با عنوان “آثار تغییر در نرخ ارز” در پاسخ به این نیاز تدوین گردید.
خاطر نشان می گردد، با در نظر داشتن موضوع اصلی بحث در این قسمت تنها به مقایسه­ی چگونگی گزارشگری آثار تغییر در نرخ ارز در صورت عملکرد مالی طبق IAS21 و استاندارد حسابداری شماره 16 ایران پرداخته شده و از ارائه­ی مطالب اضافی در خصوص حسابداری مبادلات ارزی خودداری می­گردد.
بر طبق IAS21، کلیه­ی تفاوت­های ناشی از تسویه یا تسعیر اقلام پولی ارزی واحد تجاری به نرخ­هایی متفاوت با نرخ­های مورد بهره گیری در شناخت اولیه­ی این اقلام یا در تسعیر این اقلام در صورت­های مالی قبل، بایستی تحت عنوان درآمد یا هزینه­ی دوره­ی وقوع در سود خالص شناسایی شوند مگر آن که تفاوت­های تسعیر[1] آن گروه از اقلام پولی، ماهیتاً بخشی از خالص سرمایه­گذاری واحد تجاری گزارشگر[2]در عملیات خارجی[3] را تشکیل دهد که در این صورت بایستی در صورت­های مالی تلفیقی واحد گزارشگر و عملیات خارجی در سرفصل سایر اجزای سود جامع شناسایی و تا زمان واگذاری سرمایه­گذاری، تحت سرفصل حقوق صاحبان سرمایه در صورت وضعیت مالی طبقه­بندی گردد. این تفاوت­ها بایستی در زمان واگذاری سرمایه­گذاری، به سود خالص منتقل گردد (IAS21، بند 28 و 32). البته بایستی توجه داشت که تفاوت­های تسعیر مذکور در صورت­های مالی جداگانه­ی واحد گزارشگر و عملیات خارجی، همانند موارد قبلی تحت عنوان درآمد و هزینه­ی دوره در سود خالص شناسایی می­شوند.­
از سوی دیگر، چنانچه درآمد یا هزینه مربوط به اقلام غیر پولی در سایر اجزای سود جامع شناسایی گردد، هرگونه درآمد یا هزینه­ی ناشی از تسعیر آن اقلام نیز بایستی در سایر اجزای سود جامع شناسایی گردد. برعکس، زمانی که درآمد یا هزینه­ی مربوط به اقلام غیر پولی در سود خالص شناسایی می­گردد، هرگونه درآمد یا هزینه­ی ناشی از تسعیر آن اقلام نیز بایستی در سود خالص شناسایی گردد (IAS21، بند 30). به گونه مثال، مازاد تجدید ارزیابی و هزینه­ی استهلاک دارایی ثابت مشهود پس از تسعیر، همچنان بایستی به ترتیب به عنوان جزئی از سایر اجزای سود جامع و سود خالص طبقه­بندی شوند.
همچنین طبق IAS21، واحد تجاری می­تواند صورت­های مالی خود را به هر واحد پولی ارائه نماید. درصورتی­که واحد پول گزارشگری[4] واحد تجاری متفاوت از واحد پول عملیاتی[5] آن باشد، نتایج عملکرد و وضعیت مالی آن واحد به واحد پول گزارشگری تسعیـر می­گردد که در این حالت درصـورتی­که واحد پول یک اقتصاد با تورم حاد نباشد، تمامی تفاوت­­های تسعیر حاصل از تسعیر نتایج عملکرد و وضعیت مالی واحد تجاری بایستی در سایر اجزای سود جامع شناسایی گردد.
در نهایت، تفاوت­های تسعیر ارز بدهی­ها (دارایی­ها) درون گروهی، در صورت­های مالی تلفیقی واحد تجاری گزارشگر، بایستی به عنوان جزئی از اقلام سود خالص طبقه­بندی گردد مگر آن که ناشی از آن گروه از اقلام پولی باشند که ماهیتاً بخشی از خالص سرمایه­گذاری واحد تجاری گزارشگر در عملیات خارجی را تشکیل دهد که در این صورت بایستی در سایر اجزای سود جامع شناسایی شده و تا زمان واگذاری عملیات خارجی در بخش حقوق صاحبان سرمایه انباشته شوند. در زمان واگذاری عملیات خارجی، مبلغ انباشته­ی تفاوت­های تسعیر مربوط به آن عملیات خارجی که در سایر اجزای سود جامع شناسایی و در بخش حقوق صاحبان سرمایه منعکس شده می باشد، بایستی به سود خالص (تحت عنوان تعدیلات تجدید طبقه­بندی) منتقل گردد.
در ایران نیز آثار تغییر در نرخ ارز، به استثنای مواردی که در ذیل آمده، به شیوه­ای مشابه با IAS21 گزارش می­گردد. این موارد عبارتند از:

تفاوت­های تسعیر بدهی­های ارزی مربوط به دارایی­های واجدالشرایط، به شرط رعایت معیارهای مربوط به احتساب مخارج مالی در بهای تمام شده دارایی­ها طبق استاندارد حسابداری شماره 13 با عنوان مخارج تأمین مالی بایستی به بهای تمام شده­ی آن دارایی مقصود گردد (استاندارد حسابداری شماره 13 ایران، بند 29).

تفاوت­های تسعیر دارایی­ها و بدهی­های ارزی شرکت­های دولتی بایستی در راستای اجرای مفاد ماده 136 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب شهریور ماه 1366، به حساب اندوخته­ی تسعیر دارایی­ها و بدهی­های ارزی مقصود و در صورت بستانکار بودن مانده آن، در سرفصل حقوق صاحبان سرمایه طبقه­بندی گردد. چنانچه در پایان دوره­ی مالی، مانده حساب اندوخته­ی مزبور بدهکار باشد، این مبلغ به سود (زیان) همان دوره مقصود می­گردد. همچنین خالص تفاوت­های تسعیری که به ترتیب فوق موجب تغییر اندوخته تسعیر طی دوره گردیده می باشد، بایستی پس از کسر مبلغ شناسایی شده در سود (زیان) دوره جاری، در صورت سود (زیان) جامع دوره منعکس گردد (استاندارد حسابداری شماره 13 ایران، بند 30).

در زمان واگذاری عملیات خارجی، مبلغ انباشته­ی تفاوت­های تسعیر مربوط به آن عملیات خارجی که در صورت سود (زیان) جامع شناسایی و در بخش حقوق صاحبان سرمایه منعکس شده می باشد، بایستی به سود (زیان) انباشته منتقل گردد (استاندارد حسابداری شماره 13 ایران، بند 50).

[1]. تفاوت­های تسعیر عبارت می باشد از تفاوت ناشی از تسعیر میزان معینی از یک واحد پول به واحد پول دیگر با نرخ­های متفاوت.

[2]. خالص سرمایه­گذاری در یک عملیات خارجی عبارت می باشد از سهم واحد تجاری گزارشگر در خالص دارایی­های عملیات خارجی.
[3]. عملیات خارجی عبارت می باشد از یک واحد تجاری فرعی، واحد تجاری وابسته، مشارکت خاص یا شعبه واحد تجاری گزارشگر که فعالیت­های آن در خارج از کشور محل فعالیت واحد تجاری گزارشگر یا برحسب واحد پولی غیر از واحد پول واحد تجاری گزارشگر انجام می­گردد.
[4]. واحد پول گزارشگری عبارت می باشد از واحد پول مورد بهره گیری در ارائه صورت­های مالی.
[5]. واحد پول عملیاتی عبارت می باشد از واحد پول محیط اقتصادی اصلی که واحد تجاری در آن فعالیت می­کند.

سوالات یا اهداف پایان نامه :

 پرسش ­های پژوهش:
براساس مطالعات اکتشافی و مطالب مطرح شده و پرسش آغازین ارائه شده در قسمت انتهایی اظهار مسئله پرسش­های زیر قابل طرح می باشد:

آیا سود جامع نسبت به سود خالص نوسان بیشتری دارد؟

آیا نوسانات سایر اجزای سود جامع[1] با ریسک بازار شرکت ارتباط معنی­داری دارد؟

آیا نوسانات سایر اجزای سود جامع با قیمت بازار سهام شرکت ارتباط معنی­داری دارد؟

آیا سود خالص نسبت به سود جامع قدرت پیش­بینی بیشتری برای پیش­بینی جریان وجه نقد عملیاتی دوره بعددارد؟

آیا سود خالص نسبت به سود جامع قدرت پیش­بینی بیشتری برای پیش­بینی سود خالص دوره بعد دارد؟